Ingrediëntenkaart 13b Opiumwet

Als er in een pand (vermoedelijk) sprake is van drugshandel, -opslag of -productie, kan de burgemeester op basis van artikel 13b van de Opiumwet besluiten tot een tijdelijke sluiting. De jurisprudentie over het opleggen van een dergelijke last onder bestuursdwang is de laatste tijd echter ingrijpend veranderd: rechters verlangen een steeds zwaardere motivatie voor zo’n beslissing. Met de ingrediëntenkaart wordt het voor gemeenten gemakkelijker om tot een zorgvuldige afweging te komen, zodat ze voldoen aan de criteria die de Raad van State hanteert.

Het idee voor de ingrediëntenkaart ontstond omdat medewerkers van gemeenten aangaven behoefte te hebben aan een tool die hen helpt bij het schrijven van een goede onderbouwing voor het opleggen van een last onder bestuursdwang, bijvoorbeeld als ze een woning tijdelijk willen sluiten omdat er een illegale wietplantage is aangetroffen. In de tool die wordt ontwikkeld, wordt de meest recente jurisprudentie meegenomen, zodat gemeenten precies weten aan welke criteria hun besluit moet voldoen om stand te houden voor de rechter.

Studenten en advocatuur werken samen

Aan de ontwikkeling van de ingrediëntenkaart werken tweedejaarsstudenten mee van de HBO-Rechtenopleiding van de Juridische Hogeschool Avans-Fontys. Hekkelman Advocaten, specialist op het gebied van 13b Opiumwetsluitingen, is eveneens betrokken bij het onderzoek. De studenten hebben een jurisprudentieonderzoek uitgevoerd en gaan na welke concrete handvatten er uit de uitspraken van de Raad van State gedestilleerd kunnen worden. Zo krijgen de studenten niet alleen zicht op de rechtspraktijk, ze krijgen tevens de kans om mee te werken aan de ontwikkeling van een innovatieve, digitale tool. De ingrediëntenkaart geeft gemeenten aan de hand van een fors aantal vragen een goed inzicht in alle aspecten die de Raad van State relevant vindt. Dit voorkomt dat er ten onrechte panden worden gesloten, of dat de gemeente wordt teruggefloten door de bestuursrechter.

Multidisciplinaire afstudeeronderzoeken

Verder voerden Avans-studenten van de opleidingen Social Work en HBO Rechten in 2022 een multidisciplinaire afstudeeropdracht uit, die zich richtte op artikel 13b van de Opiumwet. Zij onderzochten in hoeverre geïnterviewde gemeenten rekening hielden met de menselijke maat, als er minderjarige kinderen bij een woningsluiting aanwezig bleken te zijn. Een ander afstudeeronderzoek richtte zich op de rol van de sociaal werker in dergelijke situaties. Uit beide onderzoeken bleek dat een moreel beraad professionals kan helpen om meer zicht te krijgen op de afwegingen die zij in zo’n situatie moeten maken, zodat hier lessen uit getrokken kunnen worden.