Een lesprogramma dat voldoet aan de leerbehoefte van de student, relevant is voor het werkveld en gebaseerd is op actuele kennis uit onderzoek en praktijk. Associate lector Thom Snaphaan en docent-onderzoeker Sanne Verhoeven ontwikkelen samen een nieuwe minor op het snijvlak van de aanpak van criminaliteit en het financiële domein. Thom: “De praktijk vraagt al langer om een minor over de financiële aspecten van georganiseerde criminaliteit. Dan is het een kwestie van onderzoek, onderwijs en werkveld bij elkaar brengen en je hebt een mooi programma.”
De minor ‘Georganiseerde criminaliteit – Follow The Money’ start in februari 2025, duurt twintig weken en bestaat uit twee blokken van tien weken. Waar studenten zich in het eerste deel richten op de fenomenen van financiële criminaliteit en de bredere financiële aspecten van georganiseerde criminaliteit, verdiepen ze zich in het tweede deel op de aanpak ervan. Om te zorgen dat de lesstof zo goed mogelijk aansluit bij de praktijk zijn praktijkpartners zoals forensisch accountants, banken, de fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD) en de Financial Intelligence Unit (FIU) nauw betrokken bij de totstandkoming en uitvoering van het programma.
Welke studenten willen jullie aanspreken met deze minor en wat gaan ze bij jullie leren?
Sanne: “We willen eigenlijk een hele brede doelgroep studenten aanspreken. Studenten uit de opleidingen Accountancy, Finance & Control, Integrale Veiligheidskunde of een hele andere studierichting. Belangrijk is dat studenten interesse hebben om meer te weten te komen over criminele geldstromen, de impact ervan en hoe deze in de praktijk aan te pakken.”
Thom: “In deze minor gaan studenten leren wat de effecten van criminele geldstromen zijn op de legale economie. Hoe zijn criminaliteit en geldstromen met elkaar verweven? Wat houdt witwassen in? Welke methoden helpen om winst gedreven criminaliteit aan te pakken? Ze zullen heel praktisch signalen leren herkennen. Maar ook leren welke partijen samenwerken en wie ze waarvoor kunnen bellen. Zodat ze uiteindelijk het hele spectrum van de keten leren kennen.”
In de minor speelt anders kijken naar geldstromen een belangrijke rol. Wat houdt dat in?
Sanne: “De bedoeling is om studenten vanuit verschillende perspectieven naar de aanpak van criminele geldstromen te laten kijken. Wat is de rol van de accountant, de politie, de bijzondere opsporingsdiensten? Hoe kijken zij naar geldstromen? Wat leert ons dat? Verschillende perspectieven leren begrijpen helpt om uiteindelijk tot een integrale aanpak van criminaliteit te komen.” Thom: “In de praktijk zullen studenten ook met verschillende belanghebbenden aan tafel zitten. Dan moet je soms overtuigen, soms inschikken en in ieder geval blijven kijken vanuit het gezamenlijke probleem. Sanne: “Zo was er deze zomer in het nieuws dat een parfumgroothandel ongemerkt door een crimineel witwasnetwerk was misbruikt om ruim € 40 miljoen crimineel geld wit te wassen. Achteraf gezien zou je willen dat de accountant daar alerter was geweest op signalen tijdens de jaarrekeningcontrole en een melding had gedaan. Die bewustwording willen we ook bij onze studenten teweegbrengen.”
Jullie willen in de minor zoveel mogelijk aansluiten bij de dagelijkse praktijk van de aanpak van criminaliteit. Hoe gaan jullie dat doen?
Sanne: “We zullen veel actuele zaken behandelen en zoveel mogelijk mensen uit de praktijk les laten geven. Verder bevragen we onze werkveldpartners actief op de inhoud en uitvoering van het programma. Sluit de minor aan op de behoeften uit de praktijk? Willen ze een gastcollege geven? Meewerken aan een praktijkopdracht?” Thom: “Ook in de lopende onderzoeken die we vanuit het lectoraat in het werkveld doen, toetsen we onze ideeën. Dan merk je dat het onderwerp over de aanpak van criminaliteit en het financiële domein leeft. Voorheen heb ik gewerkt binnen de Nederlandse rechtshandhaving en daar waren ze al voorstander van een verdiepende module op dit vlak. De vraag voor een minor als deze komt dus initieel uit de praktijk.”
Als onderzoeker criminaliteit en veiligheid en docent in de accountancy hebben jullie ongetwijfeld verschillende beelden bij de aanpak van criminaliteit. Hoe verliep jullie eigen samenwerkingsproces?
Sanne: “Soepel!” Thom: “Sanne en ik werken al sinds september 2023 samen binnen het lectoraat Ondermijning. Sindsdien hebben we het al vaak gehad over hoe we naar criminele geldstromen kijken. Sanne: “Mijn academie organiseerde in het kader van de Avans Ambitie 2025 een bijeenkomst waarin lectoraten zich voorstelden aan ons als docenten. Ik weet nog dat de onderzoekers van het lectoraat Ondermijning vertelden veel verstand te hebben van indicatoren voor criminele inmenging maar niet zo veel verstand van geld. Waarop ik zei: “Nou, dat hebben wij!” Mijn collega Katrien van Bergen, die ook meewerkt aan deze minor, bleek dezelfde ervaring te hebben gehad met als resultaat dat we allebei bij het lectoraat Ondermijning wilden werken. Sindsdien zijn we daar allebei docent-onderzoeker.”
Thom: “Het mooie van deze minor en het samenwerken tussen onderzoek en onderwijs is dat we allebei actieve contacten hebben in het werkveld. Waar wij als onderzoekers contacten hebben aan de veiligheidskant, heeft onderwijs dat aan de accountancykant. Die twee vullen elkaar voor deze minor heel mooi aan. En ook inhoudelijk brengen we aanvullende kennis en expertise mee. Zo heeft Sanne kennis en ervaring op vlak van accountancy, Katrien op vlak van finance & control, en ik kan kennis aanreiken vanuit mijn criminologische achtergrond en praktijkervaring in de financiële aanpak van criminaliteit. Esther van Opstal, die vanuit de opleiding Integrale Veiligheidskunde betrokken is, brengt bijvoorbeeld hele relevante juridische kennis mee. Of ik straks zelf voor de klas ga staan? Daar zijn mijn onderwijscollega’s natuurlijk veel beter in!”
De minor Georganiseerde criminaliteit – Follow The Money is per 1 september open voor aanmeldingen. Meer informatie vind je op de website Kies op Maat. Studenten kunnen zich nog tot 12 januari 2025 inschrijven.